THÁCH THỨC TRONG CHẨN ĐOÁN VÀ XỬ TRÍ SUY GAN CẤP Ở BỆNH NHÂN SỐT XUẤT HUYẾT DENGUE NGƯỜI LỚN

Tóm tắt

Suy gan cấp tính là một hội chứng lâm sàng nghiêm trọng xảy ra ở những người khỏe mạnh trước đây, đặc trưng bởi sự chết và rối loạn chức năng tế bào gan. Bệnh nhân sốt xuất huyết Dengue (SXHD) có dấu hiệu tổn thương gan 60% - 90% trường hợp. Biểu hiện lâm sàng chủ yếu là gan to, vàng da, tăng aminotransferase và suy gan cấp. Tỷ lệ tử vong ở bệnh nhân viêm gan nặng do Dengue chỉ 0,8% nhưng nếu có biến chứng suy gan cấp rất cao 58,8%. Điểm MELD là yếu tố duy nhất dự đoán suy gan cấp với aOR = 1,3 [KTC 95%: 1,1 - 1,5; P = < 0,001]. Điểm MELD ban đầu ≥ 15 có liên quan với suy gan cấp do viêm gan nặng với AUROC = 0,91, độ nhạy 88,2% và độ đặc hiệu 87,3%. Tổn thương tế bào gan trong quá trình suy gan cấp dẫn đến một phản ứng tiền viêm, đặc biệt trong giai đoạn sớm. Các nghiên cứu gần đây ở người lớn cho thấy thay huyết tương khối lượng cao (HVPE) có hiệu quả làm giảm phản ứng viêm của suy gan cấp thông qua việc loại bỏ các cytokin và các phân tử liên quan tổn thương (DAMP). Năm 2017, Hiệp hội châu Âu nghiên cứu về Gan (EASL) đã có hướng dẫn thực hành lâm sàng thay huyết tương trong xử trí suy gan cấp, EASL khuyến nghị điều trị thay huyết tương sớm có thể cải thiện khả năng sống sót không thay gan. Năm 2019, Hiệp hội Apheresis Hoa Kỳ khuyến nghị HVPE như một liệu pháp đầu tay trong suy gan cấp. Điều trị suy gan cấp do SXHD ở các nước trong khu vực Đông Nam Á hiện cũng đang áp dụng các phương pháp thay huyết tương và truyền tĩnh mạch N-acetylcystein. Tại Bệnh viện Bệnh nhiệt đới đã áp dụng liệu pháp thay huyết tương và truyền tĩnh mạch N-acetylcysteine trong điều trị suy gan cấp ở bệnh nhân SXHD người lớn từ tháng 6 năm 2019. Chúng tôi đang kiến nghị đưa lưu đồ xử trí suy gan cấp vào cập nhật Hướng dẫn chẩn đoán và xử trí SXHD người lớn của Bộ Y tế.